KUZEYEGEHABER-Türkiye Sakatlar Derneği Amasya Şubesi’nin verdiği bilgiye göre, Danıştay geçtiğimiz günlerde engelli araçlarında ÖTV muafiyetine ilişkin önemli bir karar aldı.
Yüksek Mahkeme, 27 Aralık 2024 tarihi öncesi alınan engelli araçlarına yönelik de uygulanan, aracın satışı için 10 yıl bekleme şartına yönelik yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Danıştay’ın yürütmesinin durdurulmasına karar verdiği belirtilen düzenleme, engelli araçların yönelik indiriminin istismar edilmesi üzerine yaşama geçirilmişti. 2024 yılında satışı yapılan araçların yüzde 30’dan fazlasının engelli aracı kapsamında alındığı anlaşılmıştı.
Danıştay 7’inci Dairesi’nin 2025-400 sayılı kararı olarak duyurulan metine göre, konu yüksek mahkemenin önüne, 27 Aralık 2024 tarihinde 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7. maddesinde yapılan değişiklik nedeniyle geldi.
KAZANILMIŞ HAK İHLALİ
Dava dilekçesinde, ilgili düzenlemenin, kazanılmış hakları ihlal ettiği ileri sürülerek, “Engellilik istisnası kapsamında araç alımı için öngörülen sürenin beş yıldan on yıla çıkarıldığı, dava konusu Tebliğ ile bu sürenin geçmişe yönelik olarak uygulanacağının düzenlendiği, kanun değişikliğinden önce araç almaya hak kazanan kişilerin kazanılmış haklarının ihlal edildiği.” savunuldu.
Dava dilekçesinde, “16 Ekim 2024 tarihinde araçlarını sattıktan sonra istisna kapsamında yeni araç almaya hak kazanarak araştırma yaptıkları süreçte herhangi bir istisnaya yer verilmeden dava konusu düzenlemenin yapıldığı, bu durumun telafisi güç ve imkansız zararlara yol açtığı ileri sürülerek iptali ve yürütmesinin durdurulması.” talep de edildi.
Yüksek Mahkeme, değerlendirmesi sonrasında, yönetmelikteki düzenlemenin hukuki olarak yerinde olmadığı sonucuna varırken, şu kararı açıkladı:
” İstisnaya ilişkin önceki düzenlemenin yürürlükte olduğu dönemde iktisap edilerek yine bu dönem içinde elden çıkarılan engelli araçlarının, yeni düzenlemede öngörülen on yıllık süreye tabi tutulmalarında hukuki isabet bulunmamaktadır.
- Bu bakımdan, 15/01/2025 tarih ve 32783 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 10’uncu maddesiyle getirilen, “Ancak Kanunun 7’inci maddesinin birinci fıkrasının 2 numaralı bendi kapsamında ilk iktisabı yapılan taşıtın, ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra satışı veya devri, taşıtın ilk iktisap tarihinden on yıl geçmedikçe malul ve engelliye istisnadan tekrar yararlanma hakkı sağlamaz.” yolundaki düzenlemenin, önceki dönemde aracını satanlar yönünden de geçerli sayılacak şekilde ve herhangi bir istisnaya yer verilmeksizin yürürlüğe konduğu, davalı idarenin beyanlarında da bu hususun kabul edildiği anlaşıldığından, dava konusu düzenlemenin bu kısmının açık şekilde hukuka aykırı olduğu ve söz konusu istisnanın amacına aykırı şekilde engelli bireylerin araçsız kalmasına neden olarak topluma aktif şekilde katılmalarına engel olabileceği anlaşıldığından, 2577 sayılı Kanun’un 27’inci maddesinde öngörülen koşulların gerçekleştiği anlaşılmış olup, telafisi güç veya imkansız zararlara olabilecek olan dava konusu Tebliğ’in 10’uncu maddesinin yürütmesinin durdurulması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.”
- Danıştay kararında, “Dava konusu Tebliğ’in 10’uncu maddesiyle getirilen “Ancak Kanunun 7. maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi kapsamında ilk iktisabı yapılan taşıtın, ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra satışı veya devri, taşıtın ilk iktisap tarihinden on yıl geçmedikçe malul ve engelliye istisnadan tekrar yararlanma hakkı sağlamaz.” şeklindeki paragrafın yürütmesinin durdurulmasına” karar verildiği belirtildi. ENGELLİ ARACI DÜZENLEMESİ 2025 yılında yapılan düzenlemeyle birlikte, ÖTV muafiyetiyle alınan engelli araçlarının satışına düzen getirildi.
- Bu düzenleme öncesinde, bu hak kapsamında alınan araçlar araçlar 5 yıl sonra satılabiliyordu. Düzenleme sonrasında, geçmişe dönük olarak, satış için 10 yıl elde bulundurma şartı getirildi. 2025 yılında araç alan bir engelli birey, ÖTV muafiyetinden yararlandıysa, bu aracı 2035 tarihinden önce satmak isterse, o araca uygulanmamış olan ÖTV tutarı geriye dönük olarak tahsil edilecekti. 2025’ten itibaren ÖTV muafiyetinden yararlanılacak araçların en az yüzde 40 oranında yerli üretim katkısına sahip olması gerekiyor. 2025 yılı için, engelli bireylerin ÖTV muafiyetli olarak alabileceği araçların fiyatı, vergiler dahil 2 milyon 290 bin 200 TL ile sınırlandırılmıştır. Danıştay, düzenlemenin 7. maddesin dışında hükümlerini iptal etmediği için yerlilik oranı ve fiyat sınırı yürürlükte. Engelli araçlarında ÖTV düzenlemesi, bu hakkın istismar edilmesi üzerine gündeme geldi.
- Bu düzenleme öncesinde, yüzde 90 ve üzeri engelli kişinin birinci, ikinci ve üçüncü derece akrabaları ÖTV muafiyetli arabaları kullanabiliyordu. Düzenlemenin istismarının artması üzerine 1 Ocak 2023 itibarıyla yalnızca birinci derece akrabalar ÖTV muafiyetinden faydalanmaya başladı. Engel oranı yüzde 90 altında olup ÖTV indirimiyle özel tertibatlı otomobil sahibi olacak vatandaşlar için de aracı kendilerinin kullanma şartı getirildi. 2024 yılında, otomobil satışlarının yüzde 30’undan fazlası yani yaklaşık 45 bin adedinin, engelli raporuyla ÖTV’siz alınan otomobiller olması “istismar” yorumlarına neden olmuştu…
Kaynak: NTV
