Sürdürülebilirlik kelime olarak devam ettirme, beslemek anlamına gelir. Genel anlamda çevreyi tanıma ve anlama, temiz tutma, çevre ve insan arasındaki ilişkiyi anlama ve çevreden sorumlu olma gibi konularda yoğunlaştığı söylenebilir.
Sadece çevresel faktörler ile sınırlı kalmaz. Ekonomik, sosyal ve kültürel konuları da içerir. Toplumların sahip olduğu kültürel mirasın korunarak sonraki nesillere aktarılması, kültürün sonraki nesiller tarafından bilinmesi, korunması ve açısından da önemli bir kavramdır.
Kültürel miras, bir toplumun üyelerine ortak geçmişlerini anlatan, aralarındaki dayanışma ve birlik duygularını güçlendiren bir hazinedir. İnsanların tarih boyunca biriktirdikleri deneyimlerin ve geleneklerin devamlılığını, geleceğin doğru kurulmasını sağlar.
Ne yazık ki günümüzde kentleşme, gelişen teknoloji, değişen yaşam biçimi ve küreselleşme yerleşimin sürekliliğini, geleneksel dokunun korunmasını ve kültürel mirası tehdit etmektedir. Turizm, çevre ve kültür ile ilişki ve etkileşim halindedir. Sürdürülebilir hale getirilebilmelidir. Bunun için de doğal ve kültürel çevre bozulmadan korunmalıdır. Gelecek nesillerin tüm kaynaklardan bugünkü gibi yararlanmasını sağlanmalıdır.
Kültür turizmi, doğal alanları, anıtsal ya da sivil mimari yapıları, sanat ürünlerini, koleksiyonları, kültürel kimlikleri, gelenekleri ve dilleri kapsayan, somut ve somut olmayan kültür mirasının tüm ürünlerini paylaşmayı ve tanımayı amaçlayan bir gezi türüdür. Kültürel mirasın yozlaşmasından, unutulmaya ve bozulmaya başlamasından etkilenmektedir.
Kültürel mirasın korunabilmesi ve sonraki kuşaklara aktarılabilmesi için bu miras değerlerinin yayılması, gerekli araştırma ve arşivleme çalışmalarının yapılması, turizmin sürdürülebilirliğinin sağlanması, özellikle eğitim döneminde bulunan genç neslin bu konuda duyarlılığının kazandırılması gerekmektedir.
Kültürel miras, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından somut ve somut olmayan kültürel miras olarak iki kategoride değerlendirilmektedir. Somut kültürel miras; tarihi kentler, binalar, arkeolojik sitler, kültürel alanlar ve kültürel objeler ya da taşınabilir kültürel varlıklar gibi maddi kültürel değerlerin tamamını içermektedir.
Somut olmayan kültürel miras (SOKÜM) ise UNESCO’nun tanımına göre; uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekânlar anlamına gelmektedir.
Bu kültürel değerlerin korunabilmesi için UNESCO tarafından bir takım aşamalar sonucunda sözleşmeler ortaya konulmuştur. Bunlar şunlardır;
1972 Dünya Doğal ve Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi
1989 Geleneksel Kültür ve Folklorun Korunması Tavsiye Kararı
1995 Sürdürülebilir Turizm Dünya Konferansı
2003 Somut Olmayan Kültürel Miras Sözleşmesi
2004 Yamato Deklarasyonu
2012 Birleşmiş Milletler “Kültür ve Kalkınma”: 2015 Sonrası Sürdürülebilir Kalkınmayı Sağlayan bir İtici ve Güçlendirici Güç Olarak Kültür Belgesi
2013 Hangzhou Bildirisi
2014 Ulusal Düzeyde Sürdürülebilir Kalkınma ve Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Üzerine Uzmanlar Toplantısı,
2015 Tarihli 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi
2015 Sürdürülebilir Bir Kalkınma Perspektifinin Dünya Miras Sözleşmesi Sürecine Entegrasyonu Politika Belgesi
2016 Quito, Birleşmiş Milletler, “Konut ve Sürdürülebilir Kentsel Gelişme Konferansı Sonuç Kitabı
Ayrıca UNESCO Dünya Miras Merkezi “Sürdürülebilir Turizm” konusunun dünya üzerinde yaygınlaşmasına, sürekli olarak yenilediği ve geliştirdiği rehberlerle öncülük etmektedir. Bu rehberler dünyanın çeşitli ülkelerinin deneyimleri bir araya getirmeyi hedefleyen çerçeve bir program sunmaktadır.
Bunlar şu başlıklar altında ele alınmaktadır: Turizmi anlamak. Aşamalı bir değişim için strateji geliştirmek. Verimli bir yönetim kurmak. Yerel topluluklar ve yatırımcılarla işbirliği stratejisi geliştirmek.
İkinci aşamada önerilen altı adım ise şu şekilde belirtilmektedir: Ziyaretçilerle iletişim kurmak. Turizm altyapısını geliştirmek. Ürün, deneyim ve hizmetlerde değer yaratmak. Ziyaretçilerin tutum ve tercihlerini yönetmek. Finansman ve yatırımı güvence altına almak. Sürdürülebilir turizmin başarısını izlemek..
