KUZEYEGEHABER-“Virüsü sokakta yalnız bırakmanın en etkili yolu, ortalıkta boş gezen insanların (aylakların) sayısını azaltmak gibi görünüyor.” diyerek önerisini tekrarlayan Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, “Neden eldiven takmayalım?” sorusuna da yanıt verdi.
Dün anlatmaya çalıştığım ‘aylaklık meselesi’nin zannedilenden çok daha önemli olduğu kesin. Salgın meselesine kafa patlatan sağlık uzmanlarının çoğu da benimle aynı görüşte.
Virüsü sokakta yalnız bırakmanın en etkili yolu, ortalıkta boş gezen insanların (aylakların) sayısını azaltmak gibi görünüyor. Bunun da yolu aylakları, yani zorunluluk yokken evinden çıkanları sokaktan uzak tutmaktan geçiyor.
Maskeli ya da maskesiz o cadde senin, bu sokak benim, meydanlar hepimizin deyip turlayanların; marketlerde, çarşı pazarda, toplu taşıma araçlarında cirit atanların, egzersiz yapma bahanesiyle kaldırımlar ya da parklarda koşuşturanların çoğu ‘sokağa çıksalar da olur çıkmasalar da’ diyebileceğimiz iyi niyetli insanlar.
Önerimi bir daha tekrarlıyorum: Çalıştığına dair bir belgeyle sadece çalıştığı işyerine, fabrikasına, bakkal dükkânı, market ya da eczaneye giden ya da sahibi/yöneticisi olduğu işyerine gitmek zorunda olanlara ve tabii ki zaruri ihtiyaç nedeniyle eczane, fırın, market alışverişi için evinden çıkanlara izin verilen farklı ve sınırlı bir sokağa çıkmama modeli uygulanamaz mı?
MASKEYE ‘EVET’ ELDİVENE ‘HAYIR’
Şu bilgi çok net ve açık: Evden çıkmamak, evde kalıp tedbirli davranmak en doğru olanı ama eğer zorunluluk olur da evden çıkarsak maskeler mutlaka takılacak. Daha doğrusu maske takmadan kimse evinden burnunu bile dışarıya çıkarmayacak.
Maske takma, ev dışında maskesiz dolaşmama meselesi, özellikle içinde yaşadığımız günlerde bulaşmayı önlemenin en etkili ve güvenli yolu. Ama eldiven takmak söz konusu olduğunda işte orada biraz durun. Eldiven güvenli bir korunma aracı değil. Tersine sizi riskli ve tehlikeli bir yola bile sokabilir. Nedeni şu…
BANA GÖRE / NEDEN ELDİVEN TAKMAYALIM
Tek kullanımlık bile olsalar eldiven sadece sağlık personelinin kullanması gereken bir korunma yöntemi. Tamam, koronavirüs sadece soluk alıp vermekle bulaşmıyor. Sadece öksürük, hapşırıkla, yani havayla bulaşmıyor. Virüs aynı zamanda virüsle kirlenmiş yüzeylere ellerin teması ve aynı ellerin ağza, burna, göze dokunmasıyla da bize geçebiliyor. Ama elleri eldivenle korumaya kalkmak fayda değil zarar veriyor. Önlem değil risk yüklüyor. Zira kullandığımız eldivenlerin çoğu plastik-sentetik materyallerden yapılı. Eldivenin dış yüzeyine yapışan virüsler orada neredeyse 2-3 gün kalabiliyor. Virüsle kirlenmiş bir eldivenli el bu virüsleri sadece kendimize değil, temas ettiğiniz herkese kolayca yayıyor.
Bitmedi, eldivenin yarattığı risk sadece bununla sınırlı olsa neyse. Eldivenin altında terleyen ellerinizde oluşan nemli ortam da virüslerin pek sevdiği yaşam alanlarından.
Netice şudur: Eğer hastalarla veya hastalık ihtimali olanlarla doğrudan temas eden bir sağlık çalışanı değilseniz, geçici de olsa eldiven kullanmanız gerekmez.
VİRÜS DENİZDEN DE BULAŞIR MI?
Elimizde mevcut bilgiler virüsün deniz suyunda varlığını sürdüremeyeceğini ve deniz suyuyla bulaşma ihtimalinin söz konusu olmaması gerektiğini söylüyor.
HAVUZ SUYU VİRÜS TAŞIR MI?
Herkese açık genel havuzların mikrobik güvenliği prensip olarak zaten sınırlıdır. Bu havuzlardan sadece virüs değil, bakteri ve mantar enfeksiyonları kapmak da mümkündür. Ama kontrollü kullanılan ya da kişiye özel olan havuzlarda gerekli temizlik koşulları yerine getirilmek şartıyla sorun çıkmayacağı kanaatindeyim.
SİVRİSİNEK VİRÜSÜ BULAŞTIRABİLİR Mİ?
Koronavirüslerin sivrisinekler ve böceklerle geçebileceğini gösteren bir bilgi yok. Uzmanlar prensip olarak bulaşıcılıkta sivrisineklerin etkili olamayacağı düşüncesindeler.
COVID-19’UN BELİRTİLERİ NELER?
Gündemimizde neredeyse bir aydır sadece koronavirüs ve onun yol açtığı COVID-19 hastalığı var ama hâlâ bu hastalığa yakalananların yaşayabilecekleri sağlık sorunlarının neler olduğu konusunda kafa karışıklığı sürüyor.
İsterseniz gelin, COVID-19 enfeksiyonu esnasında oluşabilecek işaretleri ‘sık ve seyrek görülenler’ olarak ikiye ayıralım ve bir kez daha hatırlayalım.
VARAN 1
SIK GÖRÜLEN BELİRTİLER
Ateş
Boğaz ağrısı
Öksürük
Nefes darlığı
Yorgunluk
Baş ağrıları
Kas ve eklem ağrıları
VARAN 2
SEYREK GÖRÜLEN BELİRTİLER
Tat kaybı
Koku kaybı
Karın ağrısı
İshal ve kusma
Pıhtılaşma bozuklukları
Kalp, karaciğer ve böbrek hasarı
Cilt döküntüleri
BANA GÖRE / SOSYAL MESAFE KURALI NE ZAMAN BİTER?
Keyfinizi kaçırmak istemem ama bu yaz bitene kadar sosyal mesafe kuralına uymak zorunda kalacağız gibi görünüyor. Daha net bir cevap için aşıyı ve etkili bir ilacın bulunmasını beklemeliyiz. Tabii ki aşı daha öncelikli bir mesele. Ne zaman ki etkili bir aşı bulunur, ondan sonra bu sosyal mesafe meselesi açıklığa kavuşur..
